Αθήνα, 8 Νοεμβρίου 2018
Ομιλία Δημήτρη Κωνσταντόπουλου, Ειδικού Αγορητή, επί του Νομοσχεδίου για την Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2014/50 σχετικά με την προαγωγή της κινητικότητας των εργαζομένων μεταξύ των κρατών-μελών με τη βελτίωση της απόκτησης και της διατήρησης δικαιωμάτων συμπληρωματικής συνταξιοδότησης.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Με το παρόν νομοσχέδιο, ενσωματώνεται στην εθνική έννομη τάξη η Οδηγία 2014/50 σχετικά με την προαγωγή της κινητικότητας των εργαζομένων μεταξύ των κρατών μελών και τη βελτίωση της απόκτησης και διατήρησης δικαιωμάτων συμπληρωματικής συνταξιοδότησης.
Πρόκειται για πολύ σημαντικές διατάξεις, καθώς θέτουν ρυθμίσεις για την προστασία των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων των μετακινούμενων εντός της Ένωσης εργαζόμενων, ακόμη κι αν αλλάζουν επάγγελμα και κλάδο απασχόλησης.
Οι ρυθμίσεις αυτές, ουσιαστικά καταργούν ένα αντικίνητρο ετών για πολλούς που ενώ ήθελαν να πάνε σε μια άλλη χώρα της Ένωσης και να εργαστούν σε άλλο κλάδο, ο φόβος για την απώλεια μέρους των δικαιωμάτων τους για συμπληρωματική ασφάλιση ήταν ένας ανασταλτικός παράγοντας.
Κατανοούμε, λοιπόν, όλοι πόσο σημαντικό είναι αυτό στην παρούσα συγκυρία που βρίσκεται η χώρα τα τελευταία δέκα χρόνια, κατά τα οποία σχεδόν 500 χιλιάδες άνθρωποι έχουν μεταναστεύσει στο εξωτερικό για διαμονή και εργασία.
Στην Επιτροπή ειπώθηκαν πολλά και διάφορα ανάλογα με την ιδεολογική τοποθέτηση του κάθε ομιλητή.
Θα σταθώ σε δυο σημεία που κρίνω ότι έχουν ιδιαίτερη σημασία να διευκρινιστούν στην Ολομέλεια.
Πρώτον
Είπε ο υφυπουργός, ο κ. Πετρόπουλος ότι τόσο το ΤΑΠΙΤ-ΕΤΕΑΕΠ όσο και ο ΛΕΠΕΤΕ ήταν κάποτε κραταιά ταμεία και έδιναν τεράστιες συντάξεις. Κολακεύονταν οι εργαζόμενοι -είπε- έχασαν όμως γιατί ήταν μόνοι τους.
Ενώ, με τον νόμο Κατρούγκαλου, θα είναι «στο όλοι μαζί» και δεν θα χάσουν, αλλά θα ενισχυθούν.
Να τα ξεκαθαρίζουμε όμως τα πράγματα γιατί δημιουργείται σύγχυση.
Και μεγάλη μάλιστα, αν αναλογιστούμε ότι ο υφυπουργός έχει διατελέσει στο παρελθόν και σύμβουλος στο συνδικάτο των υπαλλήλων της Εθνικής.
Διότι, στο μείζον θέμα που έχει προκύψει με τον ΛΕΠΕΤΕ -για το οποίο έχουμε απευθύνει και ερώτηση στον κ. Τσακαλώτο και την κ. Αχτσιόγλου- υπάρχουν 16.500 συνταξιούχοι που επιβαρύνονται με δικαστικά έξοδα για να διεκδικήσουν τα οφειλόμενα.
Ο ΛΕΠΕΤΕ δεν είναι επαγγελματικό ταμείο. Ούτε έχει σχέση με την επικουρική ασφάλιση.
Γι’ αυτό και το 2015, όταν υπήρχε η εντολή από τους δανειστές να συγχωνευθούν όλα τα επικουρικά ταμεία κάτω από το ΕΤΕΑΕΠ, υπήρξε ζήτημα με τον ΛΕΠΕΤΕ γιατί δεν μπορούσε να ενταχθεί.
Είναι ένας Λογαριασμός Επικούρισης του Προσωπικού της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας που θεσμοθετήθηκε το 1949 με απόφαση του Γενικού Συμβουλίου της Εθνικής, ύστερα από συμφωνία με τη Συνδικαλιστική εκπροσώπηση των εργαζομένων της Τράπεζας και ήταν επί 68 χρόνια βιώσιμος.
Ήταν πρωτοβουλία, δηλαδή, της Τράπεζας για να διασφαλίσει την εργασιακή ειρήνη και να προσελκύει στελέχη.
Οι συνταξιούχοι της Εθνικής δεν παίρνουν επικουρική. Υπήρχε αυτή η ενίσχυση που τους διασφάλιζε η Τράπεζα.
Και για να είμαστε απόλυτα ακριβείς, μόνο όσοι διορίστηκαν στην Τράπεζα μετά τον Ιανουάριο του 2005, εξαιρέθηκαν από την ενίσχυση αυτή του ΛΕΠΕΤΕ και παίρνουν επικουρική.
Ο ΛΕΠΕΤΕ μέχρι το 2008 είχε και πλεονάσματα.
Δηλαδή κάθε χρόνο, οι εισφορές που έδινε η Τράπεζα αλλά και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι ήταν περισσότερες από τα χρήματα που έδινε ο ΛΕΠΕΤΕ.
Το θέμα τώρα είναι τι έγιναν αυτά τα πλεονάσματα;
Κλείνω το θέμα με την υπενθύμιση ότι έχουμε ζητήσει από την κυβέρνηση να αναλάβει πρωτοβουλίες για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα που έχει ανακύψει.
Δεύτερον
Σχολίασε ο υφυπουργός, τον προβληματισμό για τους μετανάστες που θα έχουν κάρτα εργασίας στην Ελλάδα, αλλά όχι στην Ευρώπη και είπε ότι η Μεγάλη Βρετανία, για παράδειγμα, δεν έχασε που δίνει πλήρη δικαιώματα.
Να μας δώσετε σαφείς εξηγήσεις.
Θα μπορεί ένας μετανάστης με πράσινη κάρτα στην Ελλάδα να φύγει από εδώ και να δουλέψει με ίδια δικαιώματα σε άλλη χώρα της ΕΕ;
Σας ρωτώ, γιατί έχει δημιουργηθεί σύγχυση!
Όπως, σύγχυση έχει επίσης δημιουργηθεί με τα αναδρομικά των συντάξεων, ύστερα από την πρόσφατη απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης αλλά και τη διγλωσσία της κυβέρνησης.
Βγαίνει η υπουργός σε ραδιοφωνικό σταθμό και λέει ότι έχει στηθεί από τα ΜΜΕ επιχείρηση παραπληροφόρησης για τα αναδρομικά και ότι θεωρεί ότι η απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης θα πέσει με έφεση.
Βγαίνει ο υφυπουργός και λέει ότι το ΣτΕ έκρινε ότι μόνο όσοι συνταξιούχοι προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη θα λάβουν τα αναδρομικά των συντάξεων.
Παρόλ’ αυτά στην ιστοσελίδα του ΕΦΚΑ άνοιξαν ηλεκτρονική αίτηση για όσους θέλουν να υποβάλουν για την αναδρομική καταβολή με το πρόσχημα ότι με την υποβολή της διακόπτεται η παραγραφή για ένα εξάμηνο και μετά το πέρας του εξαμήνου ο συνταξιούχος έχει 5 χρόνια περιθώριο προκειμένου να προσφύγει δικαστικώς.
Και μας λέει πάλι ο υφυπουργός ότι δεν θα τους αφήσουν να ασκήσουν αγωγή αλλά θα τα πληρώσουν όλα, εφόσον κριθεί οριστικά το ζήτημα στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Επιχείρηση παραπληροφόρησης ή συνειδητή εκ μέρους της κυβέρνησης πρόκληση σύγχυσης;
Τι να πιστέψουν οι συνταξιούχοι και πώς να κινηθούν;
Ταυτόχρονα, φέρνετε, κύριοι υπουργοί, σήμερα τροπολογία για τα αναδρομικά στους ένστολους και στους δικαιούχους των ειδικών μισθολογίων.
Εννοείται ότι συμφωνούμε με την καταβολή των αναδρομικών στους δικαιούχους, συνολικά και απρόσκοπτα και όχι επιλεκτικά.
Επικαλείστε τις αποφάσεις του ΣτΕ , αλλά στην πραγματικότητα επικαλείστε κάτι που δεν υλοποιείτε.
Περιορίζετε αυθαίρετα τα αναδρομικά στο 2016, επικαλούμενοι το νόμο Κατρούγκαλου.
Σας έχουμε επανειλημμένως τονίσει τα προβλήματά του.
Δεν έχετε ολοκληρωμένο σχέδιο για το πώς θα αντιμετωπίσετε το τσουνάμι των δικαστικών αποφάσεων που έρχεται.
Επειδή συναινούμε να πάρουν οι άνθρωποι τα χρήματά τους, δε σημαίνει ότι συναινούμε στον νόμο Κατρούγκαλου.
Τέλος, πρώτη φορά βλέπω έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους να αναφέρεται αθροιστικά, χωρίς να τεκμηριώνεται τι θα πάρει ο καθένας, οι γιατροί, οι καθηγητές, οι στρατιωτικοί κλπ.
Άλλο θέμα: Περικοπές συντάξεων
Βγαίνει ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ και εξαγγέλλει ότι οι συντάξεις δεν θα κοπούν, παρότι πρόκειται για ψηφισμένη από το Κοινοβούλιο μνημονιακή απαίτηση.
Βγαίνουν οι θεσμοί και λένε δική σας ιδέα, δική σας και η απόφαση, εμάς μας ενδιαφέρει να πιάσετε τους στόχους.
Περιμένουμε τώρα την επόμενη έκτακτη συνεδρίαση του Eurogroup στις 19 Νοεμβρίου και πολύ πιθανό να περιμένουμε έως την τελευταία συνεδρίασή του στις 3 Δεκεμβρίου για να δούμε τι μέλλει γενέσθαι.
Σας θυμίζω, έχουμε καταθέσει πρόταση νόμου για την ακύρωση της μείωσης των συντάξεων, την κατάργηση του ν. Κατρούγκαλου και την επαναθεμελίωση του ασφαλιστικού συστήματος βάσει επικαιροποιημένων αναλογιστικών μελετών.
Κάντε πράξη την πρότασή μας !
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Επανέρχομαι στην υπό συζήτηση Οδηγία και τη σημασία της.
Η Οδηγία αφορά στην προστασία της απόκτησης και διατήρησης συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων.
Δύο πολύ σημαντικά σημεία:
Πρώτον
Τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα αποκτώνται αμετάκλητα από τη στιγμή που συμπληρώνονται τρία χρόνια απασχόλησης και οι εισφορές των εργαζομένων δεν χάνονται ποτέ, ενώ ως ελάχιστο όριο ηλικίας για να μπορέσει να υπαχθεί στο συνταξιοδοτικό σύστημα ένας εργαζόμενος είναι τα 21 έτη.
Δεύτερον
Αν ένας εργαζόμενος αποχωρήσει και δεν έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα κατά τη λήξη της εργασιακής του σχέσης, του επιστρέφονται οι εισφορές που κατέβαλε αν τον επενδυτικό κίνδυνο έφερε ο εργοδότης.
Ενώ αν ο ίδιος έφερε τον επενδυτικό κίνδυνο, του επιστρέφονται είτε οι εισφορές που κατέβαλε είτε η σωρευμένη αξία των επενδύσεων που προέκυψε από αυτές τις εισφορές.
Το Νομοσχέδιο αποτελείται από 9 άρθρα.
Στο άρθρο 1 καθορίζεται ο σκοπός της ενσωμάτωσης της Οδηγίας και στο άρθρο 2 το πεδίο εφαρμογής της.
Αναλυτικά, ορίζεται ότι οι διατάξεις του νομοσχεδίου εφαρμόζονται στα συστήματα που παρέχουν σύμφωνα με τη νομοθεσία, συμπληρωματική συνταξιοδότηση στους εργαζομένους-μέλη τους όπως οι ομαδικές ασφαλιστικές συμβάσεις, στους εργαζομένους που λόγω λήξης της σχέσης εργασίας τους μετακινούνται σε άλλα κράτη μέλη, καθώς και στους εργαζομένους που αλλάζουν απασχόληση εντός της ελληνικής επικράτειας.
Ορίζονται επίσης, οι τομείς που εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του Νομοσχεδίου όπως τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης του Κανονισμού 883/2004,
τα συστήματα συμπληρωματικής συνταξιοδότησης που έχουν ήδη κλείσει και δεν μπορούν να εγγραφούν νέα μέλη κλπ.
Επίσης θα πρέπει να σημειωθεί, ότι οι διατάξεις της Οδηγίας δεν εφαρμόζονται στις παροχές αναπηρίας.
Στο άρθρο 3 περιλαμβάνονται οι ορισμοί των εννοιών στις οποίες αναφέρεται το Νομοσχέδιο και στο άρθρο 4 αναφέρονται οι όροι σύμφωνα με τους οποίους οι εργαζόμενοι αποκτούν δικαιώματα σε συμπληρωματική συνταξιοδότηση.
Το άρθρο 5 αναφέρεται στα αδρανοποιημένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα, ορίζεται δηλαδή ότι οι εργαζόμενοι που αποχωρούν διατηρούν τα θεμελιωμένα δικαιώματά τους για συμπληρωματική συνταξιοδοτική παροχή και ορίζεται ταυτόχρονα ο τρόπος προσδιορισμού της αξίας των δικαιωμάτων αυτών.
Πολύ σημαντικό είναι το άρθρο 6, που διευκολύνει την ενημέρωση των εργαζομένων σχετικά με τις συνέπειες που μπορεί να έχει η κινητικότητά τους στα δικαιώματά τους για συμπληρωματική συνταξιοδότηση.
Συγκεκριμένα ορίζεται ότι οι εργαζόμενοι πρέπει ανά τακτά διαστήματα να έχουν πλήρη, έγγραφη και σαφή ενημέρωση για τους όρους και την αξία των δικαιωμάτων τους σε συμπληρωματική συνταξιοδότηση καθώς και για τη δυνατότητα καταβολής σε αυτούς εφάπαξ ισοδύναμου ποσού.
Με αυτόν τον τρόπο, οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα σε πληροφορίες, για το πόσο μπορεί να επηρεάσει τα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα
μια πιθανή μετακίνησή τους σε άλλο κράτος-μέλος.
Με το άρθρο 7, διασφαλίζεται ότι περιπτώσεις εργαζομένων που αλλάζουν επαγγελματική δραστηριότητα
και Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης υπάγονται στις κείμενες νομοθετικές διατάξεις και στις καταστατικές διατάξεις κάθε Ταμείου.
Αν δε, ο αποχωρών εργαζόμενος ζητήσει τη μη μεταφορά των δικαιωμάτων του στο νέο Ταμείο, τα δικαιώματά του παραμένουν και θα λάβει την παροχή που δικαιούται όταν συμπληρώσει τις σχετικές προϋποθέσεις.
Τέλος, στο άρθρο 8 τίθεται εξουσιοδοτική διάταξη για την έκδοση κοινής υπουργικής απόφασης για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών και στο άρθρο 9 ορίζεται η έναρξη ισχύος του νόμου αναδρομικά από 21/5/2018.
Μια καθυστέρηση για την οποία δεν ακούσαμε λέξη.
Ολοκληρώνοντας, να υπογραμμίσω ότι η Οδηγία αυτή έρχεται να θυμίσει σε όλους πως στο πλαίσιο της Ένωσης μπορούμε σήμερα να μιλάμε για ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων.
Επίσης, ότι στο πλαίσιο της Ένωσης καταφέρνουμε να αποκτούμε αυτή τη θεμελιώδη προστασία των κεκτημένων ή των υπό απόκτηση δικαιωμάτων που απορρέουν από τις σχέσεις εργασίας.
Η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζόμενων εντός Ένωσης αποτέλεσε μια από τις τέσσερις ακρογωνιαίους λίθους της εσωτερικής αγοράς, μέρος της αρχικής Συνθήκης της Ρώμης το 1957, παράλληλα με την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, των υπηρεσιών και των κεφαλαίων.
Σε δυο λέξεις, το ευρωπαϊκό όραμα!
Αυτό το οποίο η Δημοκρατική Παράταξη υπηρέτησε με υπευθυνότητα και επιμονή.
