Ομιλία Δημήτρη Κωνσταντόπουλου, Εισηγητή στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων επί του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εργασίας «Μείωση ασφαλιστικών εισφορών και άλλες διατάξεις».

Αθήνα, 15 Νοεμβρίου 2018

Ομιλία Δημήτρη Κωνσταντόπουλου, Εισηγητή στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων επί του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «Μείωση ασφαλιστικών εισφορών και άλλες διατάξεις».

Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, με το παρόν νομοσχέδιο το Υπουργείο εισηγείται μειώσεις στις ασφαλιστικές εισφορές των ασφαλισμένων στα πρώην ταμεία ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και ΟΓΑ καθώς και ρυθμίσεις θεμάτων εργαζομένων των ανέργων του ΣΕΠΕ και του ΟΑΕΔ.

Θα έλεγα, εξαρχής, ότι το νομοσχέδιο κινείται προς θετική κατεύθυνση, ωστόσο θα πρέπει, να ληφθούν υπόψη οι εξής επισημάνσεις:

Πρώτον, οι μειώσεις που εισηγείσθε αφορούν μόνο ορισμένες κατηγορίες ασφαλισμένων. Δεύτερον, η επικείμενη αύξηση του πλαισίου καθορισμού του κατώτατου μισθού θα αναπροσαρμόσει προς τα πάνω το ύψος των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών, καθώς σε πολλές από τις διατάξεις του παρόντος νομοσχεδίου οι αλλαγές υπολογίζονται βάσει αυτού. Τρίτον, σε συνδυασμό με την επικείμενη κατάργηση της έκπτωσης του 15% αλλάζει η βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών επί του αθροίσματος των φορολογητέων κερδών και των ασφαλιστικών εισφορών.

Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε και να τονιστεί, ότι τα αποτελέσματα για τους ασφαλισμένους είναι δυσμενέστερα, κάτι που αποκρύπτετε. Καταργείτε την έκπτωση που ίσχυε για το 2018. Που σημαίνει ότι ο συντελεστής υπέρ σύνταξης και υγείας του 20,28% θα επιβάλλεται στο σύνολο του αθροίσματος καθαρών κερδών και ασφαλιστικών εισφορών, δηλαδή στο 100% και όχι στο 85%.

Με απλά λόγια διατυμπανίζετε μειώσεις, που σήμερα φαίνονται ως μειώσεις, αλλά αύριο η αύξηση του κατώτατου μισθού θα φέρει αυξήσεις που ενδέχεται να ακυρώσουν την όποια σημερινή ελάφρυνση.

Να αναφερθώ εν συντομία σε κάποιες από τις κρίσιμες ρυθμίσεις και αναλυτικά θα καταθέσουμε τις παρατηρήσεις μας μετά την ακρόαση των φορέων.

Συγκεκριμένα: Από 1/1/2019 μειώνεται σε ποσοστό 13,33% έναντι του ποσοστού 20% η μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο της κύριας σύνταξης των ασφαλισμένων που προέρχονται από τον πρώην ΟΑΕΕ και τον πρώην ΕΤΑΑ. Μείωση που αντανακλάται στη συρρίκνωση των συντάξιμων αποδοχών.

Η διάταξη αυτή κυρία υπουργέ, και κ.κ. Υπουργοί αφορά ωστόσο μόνο σε όσους δηλώνουν εισόδημα κάτω των 7032 ευρώ (καθαρά κέρδη και ασφαλιστικές εισφορές του προηγούμενου έτους).

Ωστόσο, αν λάβουμε υπόψη μας, το ποσοστό που προκύπτει από την εκκαθάριση των φετινών φορολογικών δηλώσεων, οι μειώσεις αυτές προορίζονται μόνο για το 11% των ελεύθερων επαγγελματιών, διότι φέτος το 89% δήλωσε εισοδήματα κάτω των 7000 €.

Ορίζετε σε 13,33% το ποσοστό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για τον κλάδο κύριας σύνταξης των ασφαλισμένων κατά την πρώτη πενταετία από την υπαγωγή τους στην ασφάλιση. Δηλαδή στους νέους επιστήμονες προτείνετε ενιαίο ασφάλιστρο 13,33% για την πρώτη πενταετία με τη διατήρηση της ελάχιστης βάσης, σήμερα, των 410 €, βάσει του σημερινού κατώτατου μισθού, επί της οποίας υπολογίζονται οι εισφορές.

Εδώ πρέπει να δούμε ποια είναι τα ζητήματα που ανακύπτουν με τους νέους επιστήμονες, διότι κύριοι Υπουργοί, πρώτον, οι εισφορές επικουρικού θα πρέπει από το 2019 να καταβάλλονται όχι μόνο μήνα – μήνα, αλλά και αναδρομικά από το 2017, προσθέτοντάς τους άλλο ένα βάρος.

Δεύτερον, καταργείτε τις εκπτώσεις έως 50% στις εισφορές επικουρικού εφάπαξ. Καταργείτε  την έκπτωση του 15% και από το 2021 παύουν να ισχύουν και οι εκπτώσεις του 50% στις εισφορές  κύριας ασφάλισης και υγείας, για τους μηχανικούς, τους γιατρούς και τους δικηγόρους.

Τι σημαίνει αυτό, λοιπόν. Ότι υπερβάλλετε συνειδητά στις εκτιμήσεις σας, για ψηφοθηρικούς λόγους, διότι οι πραγματικές μειώσεις στις καταβλητέες εισφορές του 2019 δεν θα είναι της τάξης του 33%, όπως διατυμπανίζετε και λέτε, αλλά 15%.

Τρίτον, μειώνετε σταδιακά το ύψος της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για όσους ασφαλίζονταν ως αυτοαπασχολούμενοι στην ασφάλιση του κλάδου κύριας ασφάλισης αγροτών του πρώην ΟΓΑ σε 12% από 19%, μέχρι τις 31/12/2019, σε 12,67% από 19% από 1/1/2020 και σε 13% από 19,5% από 1/1/2022.

Επίσης, τέταρτον, δίνετε τη δυνατότητα σε όσους έχουν εξαγοράσει πλασματικό χρόνο, πριν τις 13 Μαΐου 2016 -να θυμίσω ότι είναι η έναρξη της ισχύος του νόμου Κατρούγκαλου- και δεν έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης να καταβάλλουν τη διαφορά ανάμεσα στο παλαιό κόστος και το νέο κόστος εξαγοράς, ώστε να αυξηθεί η βάση υπολογισμού της σύνταξής τους.

Πέμπτον, εισάγετε ειδική διάταξη για τις συντάξεις χηρείας σε περίπτωση φυσικών καταστροφών και ορίζεται πως κατά παρέκκλιση του νόμου Κατρούγκαλου η σύνταξη θα δίνεται ολόκληρη, δηλαδή στο 100%, στους δικαιούχους. Η ισχύς της διάταξης ορίζεται από το Μάιο του 2016.  Συμφωνούμε  εδώ και  συμφωνούμε  για να συμπεριληφθούν, έστω και καθυστερημένα, οι πληγέντες από τα ακραία καιρικά φαινόμενα στη Μάνδρα και στο Μάτι.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θέλω να σταθώ, επίσης στα εξής σημεία.

Προβλέπεται ετήσια δαπάνη επί του κρατικού προϋπολογισμού 4,7 εκατομμυρίων ευρώ, αλλά από το 2020 και εφεξής, δηλαδή από τη θητεία της επόμενης κυβέρνησης για τη σύσταση 341 οργανικών θέσεων μονίμου προσωπικού σε διάφορους εποπτευόμενους φορείς του Υπουργείου Εργασίας, όπως ορίζεται στο άρθρο 34. Το τονίζω, αυτά για την επόμενη κυβέρνηση. Με το άρθρο 24 συστήνετε Τμήμα Επιθεώρησης του ΣΕΠΕ, μόνο, όμως για την περιοχή των Γρεβενών και της Ορεστιάδας. Κύριε Υπουργέ γιατί μόνο εδώ; Επικαλείστε, βέβαια, ιδιαίτερες συνθήκες στις αγορές εργασίας και για λόγους χιλιομετρικής απόστασης με σκοπό την εύρυθμη λειτουργία των Περιφερειακών Υπηρεσιών. Ακούγεται, ωστόσο, περισσότερο  ψηφοθηρικό παρά πραγματικό, διότι μπορώ προσωπικά να σας αναφέρω αρκετές ακόμα περιοχές που έχουν το ίδιο πρόβλημα. Δεν πρέπει να υπάρχουν, δηλαδή, δύο μέτρα και δύο σταθμά.

Κυρία Υπουργέ, κύριε Υφυπουργέ, μετά από 21 συνολικά μειώσεις συντάξεων και αυξήσεις ασφαλιστικών εισφορών που κάνατε τα τελευταία χρόνια, προχωράτε σε κάποιες μειώσεις. Μετά τα αναδρομικά των ένστολων και των ειδικών μισθολογίων που τα φέρατε στη Βουλή με καθυστέρηση λίγο πριν από την επίσημη έναρξη της προεκλογικής περιόδου. Φέρνετε τώρα και τις μειώσεις στις ασφαλιστικές εισφορές, σε μια μικρή κατηγορία μη μισθωτών. Καλοδεχούμενες, θα έλεγα οι ελαφρύνσεις, αλλά δεν είναι ούτε γενναίες, ούτε αρκετές. Είναι σίγουρο, πλέον, το βλέπουμε σε κάθε νομοσχέδιο με τις τροπολογίες που φέρνετε που μας επιβεβαιώνετε ότι το βλέπετε και εσείς, ότι ο νόμος Κατρούγκαλου δεν λύνει το πρόβλημα του ασφαλιστικού στη χώρα, αντιθέτως, η ευθεία σύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών με το εισόδημα των μη μισθωτών ευνοεί αυτούς που φοροδιαφεύγουν.

Δεδομένου, λοιπόν, ότι απαιτείται άμεση αλλαγή, έτσι ώστε να υπάρξει ένα ορθολογικό και δίκαιο σύστημα ασφαλιστικών εισφορών, έχουμε καταθέσει σχετική τροπολογία για τη θέσπιση οκτώ ασφαλιστικών κατηγοριών και τη μείωσή τους, καθώς και την καθιέρωση ανώτερου πλαφόν για μικρομεσαίους, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες.

Η τροπολογία μας προτείνει: Πρώτον, από 1/1/2019, οι ασφαλιστικές εισφορές μισθωτών και μη μισθωτών του ΕΦΚΑ να υπολογίζονται για τους μισθωτούς σαν μηνιαίο εισόδημα μέχρι και τις 3.500 ευρώ. Για, δε, τους ελεύθερους επαγγελματίες, σε ετήσιο μέχρι 37.000 ευρώ.

Ειδικά για τους ελεύθερους επαγγελματίες και μη μισθωτούς, να θεσπιστούν οκτώ υποχρεωτικές ασφαλιστικές κατηγορίες, με τις αντίστοιχες εισφορές.

Η πρώτη 167,95 ευρώ, για ετήσιο εισόδημα 7.032 ευρώ. Δεύτερη 178 ευρώ, για ετήσιο εισόδημα από 7.032 μέχρι και 12.000 ευρώ. Τρίτη, 245 ευρώ, για ετήσιο εισόδημα από 12.000,01 μέχρι 17.000 ευρώ. Τέταρτη, 325 ευρώ, για ετήσιο εισόδημα από 17.000,01 μέχρι 22.000 ευρώ . Πέμπτη, 410 ευρώ, για ετήσιο εισόδημα από 22.000,01 μέχρι 27.000. Έκτη, 495 ευρώ , για ετήσιο εισόδημα από 27.000,01 μέχρι 32.000. Έβδομη, 585 ευρώ, για ετήσιο εισόδημα από 32.000,01 μέχρι 37.000. Όγδοη, 675 ευρώ, για ετήσιο εισόδημα από 37.000,01 και άνω.

Στις ανωτέρω εισφορές περιλαμβάνονται οι εισφορές για κύρια σύνταξη, κλάδο υγείας και εισφορά ανεργίας.

Δεύτερον, από 1/1/2019, οι ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών να υπολογίζονται σε ετήσιο εισόδημα μέχρι 37.000. Ειδικά, για αγρότες επαγγελματίες να θεσπιστούν κι εδώ οκτώ υποχρεωτικές ασφαλιστικές κατηγορίες, με τις αντίστοιχες εισφορές.

Πρώτη, 82,5 ευρώ, για ετήσιο εισόδημα μέχρι 7032,98 ευρώ. Δεύτερη, 96 ευρώ, για ετήσιο εισόδημα από 7032,98 μέχρι 12.000 ευρώ. Τρίτη, 136 ευρώ , για ετήσιο εισόδημα από 12.000,01 μέχρι 17.000. Τέταρτη, 195 ευρώ , για εισοδήματα από 17.000,01 μέχρι 22.000 ευρώ. Πέμπτη, 246 ευρώ , για ετήσιο εισόδημα από 22.000,01 μέχρι 27.000 ευρώ. Έκτη, 297 ευρώ, για ετήσιο εισόδημα από 27.000,01 μέχρι 32.000 ευρώ. Έβδομη, 351 ευρώ, για ετήσιο εισόδημα από 32.000,01 μέχρι 37.000 ευρώ. Όγδοη, 405, για ετήσιο εισόδημα από 37.000,01 και άνω.

Στις ανωτέρω εισφορές περιλαμβάνονται οι εισφορές για κύρια σύνταξη και κλάδο υγείας.

Επί των παραπάνω εισφορών, οι νέοι επαγγελματίες και εν γένει οι μη μισθωτοί καθώς και οι αγρότες, για τα τρία πρώτα έτη από την έναρξη της δραστηριότητάς τους να καταβάλλουν μόνο τις εισφορές που αντιστοιχούν στην υγειονομική περίθαλψη, ενώ, για τα επόμενα δύο έτη το 50% του συνόλου των εισφορών, όπως προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2, αντίστοιχα.

Κυρία Υπουργέ, κύριοι Υφυπουργοί, σας καλούμε να κάνετε αποδεκτή την τροπολογία που καταθέσαμε. Μην έχετε εμμονές με τον Νόμο Κατρούγκαλου. Βλέπετε καθημερινώς και εσείς οι ίδιοι ότι ο νόμος αυτός αυτοκαταργείται. Είναι ένας πολύ προβληματικός νόμος που δημιουργεί αντί να επιλύει προβλήματα. Το αντιμετωπίζετε και εσείς καθημερινά γιατί προστρέχετε σε κάθε νομοσχέδιο να φέρνετε δύο, τρεις και περισσότερες τροπολογίες.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, καταθέσαμε μια πρόταση νόμου που περιλαμβάνει και κωδικοποιεί τις προτάσεις που έχει παρουσιάσει η Πρόεδρός μας, η Πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής, κ. Φώφη Γεννηματά, για την οικονομική ανάκαμψη και την κοινωνική δικαιοσύνη.

Η ανάταξη της οικονομίας οφείλει να εκκινήσει από συγκεκριμένα και άμεσα υλοποιήσιμα μέτρα ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και της υγιούς ελληνικής επιχειρηματικότητας, με την αποκλιμάκωση, φυσικά, της υπερφορολόγησης και την άρση φραγμών, καθώς και μέτρα ανακούφισης και στήριξης των εργαζομένων και των μικρομεσαίων, των αγροτών, των ανέργων και των ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων.

Έχουμε δώσει ιδιαίτερο βάρος στη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ελεύθερων επαγγελματιών και νοικοκυριών, με αποκλιμάκωση εισφορών και φορολογίας εισοδήματος, κατανάλωσης και ακίνητης περιουσίας, καθώς και τη βελτίωση της διαδικασίας του εξωδικαστικού συμβιβασμού.

Αναφέρω ορισμένες από τις ρυθμίσεις που προτείνουμε που σχετίζονται με τα όσα συζητάμε σήμερα, όπως τριετή απαλλαγή από φορολογία εισοδήματος και ασφαλιστικές εισφορές σύνταξης για νέους που αρχίζουν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα.

Κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα.

Επανυπολογισμό και ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών, ασφαλιστικών εισφορών στον ΟΑΕΕ ή στον ΕΤΑΑ έως 40.000 για τη διευκόλυνση της συνταξιοδότησης.

Μείωση εισφορών και καθιέρωση ενός ανώτερου πλαφόν για εισφορές ΕΦΚΑ μικρομεσαίων και ελεύθερων επαγγελματιών.

Επανυπολογισμό και ρύθμιση οφειλών στον ΟΓΑ μέχρι και 10.000 € για τη διευκόλυνση της συνταξιοδότησης.

Εξαίρεση από περικοπή της σύνταξης λόγω αγροτικής δραστηριότητας.

Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για τον μεμονωμένο συνταξιούχο στα 500 ευρώ και 700 ευρώ για το ζευγάρι.

Κατάργηση της αδικίας για τις συντάξεις χηρείας.

Μείωση της εισφοράς για περίθαλψη και της συμμετοχής στα φάρμακα.

Βιώσιμη και οριστική ρύθμιση υφιστάμενων ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης έως 120 δόσεις με προκαταβολή 5% που αφορά τα φυσικά και νομικά πρόσωπα.

Σας προσκαλούμε και σας ζητάμε να συζητήσουμε την πρόταση νόμου που καταθέσαμε, να τεθεί προς επεξεργασία στις Επιτροπές και να τεθεί στην κρίση του Σώματος.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα μου επιτρέψετε λόγω των πολιτικών και λόγω της πολιτικής ατζέντας που έχει ανοιχθεί εδώ και κάποιες μέρες να πω δύο πράγματα.

Πρώτον, ότι το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και η Δημοκρατική Παράταξη έχει δώσει τη μάχη της απενοχοποίησής της, έχει αποκαταστήσει τη σχέση της με την κοινωνία και έχει σηκώσει ψηλά τη σημαία της διαφάνειας.

Είπε η Πρόεδρος μας « όλα στο φως για όλους και για όλα», εσείς όμως και με τη δική σας ανοχή, αγαπητοί συνάδελφοι, κρατάτε στο σκοτάδι και σε ένα θολό τοπίο την εποχή 2004- 2009 και απορεί κανείς.

Γιατί υπάρχει αυτή η ανοχή;

Μια σιωπή θα έλεγα ενοχική και συμψηφιστική και διερωτάται κανείς τι θέλετε και ποιους καλύπτετε;

Και από την άλλη η λάσπη στον ανεμιστήρα συνεχίζεται.

Είναι πολιτικό βέρτιγκο πραγματικά να αφήνονται σκιές για το πολιτικό ήθος και την εντιμότητα του Πρωθυπουργού των μεγάλων έργων, που είναι ο Κώστας Σημίτης, του Πρωθυπουργού που έβαλε τη χώρα στην ΟΝΕ, που έβαλε την Κύπρο στην Ε.Ε..

Είναι αυτός που ολοκλήρωσε τα μεγάλα έργα, τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων.

Επιτέλους, πρέπει να μάθουμε, ότι τα πρόσωπα διώκονται από τις πράξεις τους και όχι από τα λόγια τους και δεν διώκονται με πολιτικές σκοπιμότητες, σκοπιμότητες που θέλουν να αλλάξουν την πολιτική ατζέντα.

Κύριοι συνάδελφοι, ο πρώην Πρωθυπουργός, ο Κώστας Σημίτης των μεγάλων τομών δικαιώθηκε για όσα κατηγορείται το 2006.

Το συγκεκριμένο θέμα που φέρνετε ξανά σήμερα προς συζήτηση είναι μέρος της πολιτικής ατζέντας που δικαιώθηκε το 2006.

Να σας θυμίσω ακόμη, ότι ο πρώην Πρωθυπουργός Σημίτης ακόμα και τις προσωπικές του αποδοχές από το Πάντειο τις απέδωσε στο Πανεπιστήμιο.

Ωστόσο, πυροβολείτε και τη διακυβέρνηση του πρώην Πρωθυπουργού και μεταρρυθμιστή – θα έλεγα – του Γιώργου Παπανδρέου.

Να σας θυμίσω την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, τη διαύγεια, το κτύπημα του παρασιτισμού, την πάταξη της παραοικονομίας, τον ΑΣΕΠ, τις μεταρρυθμίσεις στην υγεία, την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, στην παιδεία με το ν. 3848/2010 και τις αλλαγές στα Πανεπιστήμια ήταν έργα του συγκεκριμένου Πρωθυπουργού.

Ένας Πρωθυπουργός με κύρος και διεθνή αναγνώριση που ακόμη και σήμερα τιμάται για το έργο του και την προσφορά του διεθνώς.

Εμείς επιμένουμε να υπηρετούμε την πολιτική με κέντρο τον άνθρωπο, την ισονομία τη διαφάνεια και την αξιοκρατία.

Με αυτές τις αρχές, αγαπητοί συνάδελφοι, χτίζεται η μεγάλη Κεντροαριστερά που είναι το ζήτημα πιστεύω πολλών από εδώ μέσα.

Μην επιμένετε σε υλικά του παρελθόντος, όπως είναι η σκανδαλολογία, το νοσηρό πολιτικό κλίμα, οι Εξεταστικές Επιτροπές με έωλα πορίσματα.

Δεν συνάδουν με την Αριστερά όλα αυτά, δεν πρέπει να δυναμιτιστεί η όποια σύγκλιση και η όποια προσπάθεια για τη μεγάλη Κεντροαριστερά.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επανερχόμενος στο παρόν σχέδιο νόμου, έκρινα ότι βρίσκεται προς τη θετική κατεύθυνση. Όμως, επιφυλάσσομαι επί της Αρχής, ώστε να ακούσουμε και τους φορείς και θα τοποθετηθώ στην Ολομέλεια.